Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsü kapsamında Türkiye’de özel gereksinimli çocuklar, aileleri, eğitimciler ve uzmanlara yönelik "DİL-DAV" ve "Proje 2de363" projeleri hayata geçiriliyor.
Engelliler Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İbrahim Diken’in yürütücülüğünde devam eden ve iki adet 1001 projesinden ilki olan “Proje Dil-Dav: Özel Gereksinimli Öğrencilerin Dil Becerilerini Destekleme ve Problem Davranışları ile Baş Etmede İlkokul Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimlerine Yönelik Çevrim İçi Platformun Geliştirilmesi ve Etkililiğinin Sınanması” adlı proje, 15 Nisan 2023 - 15 Aralık 2025 tarihleri arasında TÜBİTAK 1001 Programı kapsamında destekleniyor. Proje, özellikle sınıf öğretmenlerinin en çok zorluk çektikleri ve eğitim gereksinimini dile getirdikleri “sınıf içi öğrenci problem davranışlarını tanımlama ve baş etme” ve “sınıf içi öğrencilerin kekemelik, sesletim ve gelişimsel dil bozukluğu gibi dil becerilerini” desteklemeye yönelik iki temel konuya odaklanıyor.
Projenin pilot uygulamasına MEB Tepebaşı Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nden 90’dan fazla öğretmen katıldı
Proje kapsamındaki web sitesinde, öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin desteklenmesi için 10 modüllük içerikler hazırlandı. Yazılı ve görsel şekilde desteklenen 10 modülü başarı ile tamamlayan katılımcılara sistem tarafından otomatik başarı sertifikası verileceği belirtildi. Projenin pilot uygulamasına Eskişehir MEB Tepebaşı Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nin katkıları ile toplamda 90’dan fazla öğretmen deney ve kontrol grubu olarak katılırken katılımcı öğretmenlerin modüllere ilişkin yüksek memnuniyet sergiledikleri görüldü. Projenin ana uygulama aşaması olacak bir sonraki aşamasına ise 240 öğretmen katılacak ve mesleki gelişim programının etkililiği sınanacak. Öte yandan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü de projeye resmi destek vermekte ve proje çıktıları MEB tarafından kullanılacak.
Özel gereksinimli çocukların okul öncesi eğitiminde rol alan öğretmenlerin temel gereksinimlerine doğrudan çözüm olacak
Diken’in yürütücülüğünü yaptığı ikinci proje ise TÜBİTAK 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında açılan, Cumhuriyetimizin 100. Yılı Özel Çağrısı’na sunulan ve olumlu sonuçlanan 87 projeden biri olan “Proje 2de363: Cumhuriyetimizin 2. Yüzyılında 363 Özel Eğitim Anaokulu Personel Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi” olacak. “323K349” proje numarası ile 26 Kasım 2024’de başlayan proje 32 ay sürecek. Yine bu projede özel gereksinimli çocuklar ile çalışan anaokulu ve anasınıfındaki öğretmenlerin mesleki gelişimini destekleyecek ve ülke geneline etki edecek proje çıktıları üretiyor. Bu proje kapsamında ‘özel eğitim anaokulunda yer alan özel eğitim, okul öncesi öğretmenliği mezunu eğitimcilere ve psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerine yönelik öğrencilerin problem davranışları ile baş etme olumlu davranış kazandırma, dil becerilerini destekleme, psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerine yönelik öğrencilerin ebeveynlerinin psikolojik iyi oluşlarını destekleme yönünde “Özel Eğitim Anaokulu Çevrim İçi Mesleki Gelişim Programı (ANAÇEM)” hazırlanıyor. Projede, özel gereksinimli çocukların eğitiminde önemli rolü olan okul öncesi dönemde rol alan öğretmenlerin temel gereksinimlerine doğrudan çözüm üreten ve mesleki gelişimlerine katkı sunacak yazılı, görsel ve teknoloji tabanlı bir mesleki gelişim programı hazırlanacak ve etkililiği ülke çapında sınanacak. Projenin şu anki aşamasında Türkiye’den 12 ilden 120 özel eğitim anaokulunda çalışan öğretmenler ile odak grup görüşmelerinin planlaması gerçekleştiriliyor. Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü de projeye resmi destek vermekte ve proje çıktıları resmi özel eğitim anaokulları ve anasınıflarında kullanılacak.