Bebek dünyaya gözünü açtığı andan itibaren uyku onun için en önemli ihtiyaçtır. Bebeğin büyümesi, dünyaya alışması için uyku çok önemlidir. Bebeğin dünyaya geldiği ilk birkaç hafta sürekli uyur, zaman zaman gözlerinin açar. Bunu bebeğin anne karnındaki yaşamını devam ettirme çabası olarak da adlandırılabiliriz. Bebeğin ilk 3 aylık döneminde 1 saat uyanıksa 2 saat uykuda olmalıdır.
Bilindiği üzere bebeği pek çok yöntemde uyutabiliriz. Kundaklama, ayakta sallayarak, salıncakta uyutma, beşiğinde uyutma, gezdirerek uyutma, arabada uyutma vb. gibi pek çok yöntem vardır. Aileler tek bir yöntem ile uyutabildiği gibi o anın şartlarına göre bir yöntem de seçebilirler.
Uyku eğitiminin en önemli sorularından biri ise: Bebek nerede uyuyacak? Öncelikle ebeveyn doğum yaklaştığı zaman bebeğin odasını hazırlamalıdır. Ebeveyne en yakın oda tercih edilmelidir. Bir diğer etken ise yatak seçimidir. Günümüz teknolojisiyle bir çok yatak modeli ile karşı karşıya kalmaktayız. Buna son teknoloji elektrikli kendi kendine sallanan yataklar da eklenince seçenekler artmış oluyor. Burada önemli olan yatak çocuğunuzun ihtiyacına göre olmasıdır. Modern görünüyor ya da renginden dolayı bir yatak seçmeniz oldukça yanlış bir tutumdur. Çocuğun yorulduğu zaman uyuduğu, uyandığı zaman kalkabildiği bir yatak her zaman öncelikli tercihtir. Kafesli yüksek yataklar çocukları koruyucu gözükse de hapishanedeki tutuklu psikolojisinin altına almaktadır. Büyüdükçe yüksek yataktan çıkmak isteyecek bu da yataktan düşmeye, kazalara sebebiyet verebilir. Çocuk için yere yakın bir yatak tercih edilmelidir. Uyku sürecinin başından itibaren kendi yatağında başlayıp kendi yatağında bitmesi düzen ihtiyacı için oldukça önemli bir noktadır.
Bebeğin yatış pozisyonu da oldukça önemlidir. Hem sağlıklı nefes alması hem de kendini güvende hissetmesi için en uygun yatış pozisyonu yan yatırmaktır. Sırt üstü yatışta tercih edilebilir lakin bebeğin kusma ihtimalinin yüksek olmasını düşünürsek en iyi yöntemin yan yatış olduğu görmekteyiz.
Bebeğin uyuması için uygun ortamı sağladıktan sonra istenilen kendi kendine uykuya dalmasını sağlamaktır. Tabi ki ilk zamanlarda anne desteğini göstermektedir. Uyku zamanı geldiğinde bebek ağlıyorsa sırtını kolunuza alarak onu desteklemelisiniz. Elinizi sırtına yavaş yavaş masaj yaparak sakinleştirebilirsiniz. Bebek bu durumdan etkilenmeyip ağlamaya devam ediyorsa ve ağlama şiddetinin arttırıyorsa anne bebek kucağındayken olduğu yerde hafifçe sallamalı, aşağı yukarı hareket etmelidir. Böylece bebek kendini anne karnında hisseder. “Pış pış” sesi bebekleri sakinleştirdiği yaygın bilinen bir bilgidir. Çünkü bu ses anne karnında bebeğin kulağına en yakın gelen sestir. Ağlayan bebek bu sesle rahatlayacaktır. Bu noktadan sonra sakinleşen bebeği hafif hafif sallayarak yatağına yan pozisyonda yatırarak üstünü hafifçe örtmeniz gerekmektedir. Üzerini örtmek bebek için artık uyku vaktinin geldiğinin kanıtıdır. Yatağa yatırılıp üstü örtüldüğü halde bebek kısık sesle ağlıyorsa kucağa almadan önce sırtını okşayarak aynı zamanda pış pışlayarak uykuya dalmasını kolaylaştırabiliriz. Burada dikkat çekmemiz gereken nokta sakin ve sabırlı duruş ve davranış olmalıdır.
Şunu bilmeliyiz ki bebeğimiz her şeyi bizden öğreniyor. İlk zamanlar nasıl tutum sergiliyorsak bebeğimiz buna alışır. İlk zamanlar her ağladığında yatağından kaldırırsak bebeğimiz uyumak istemediğinde bir önceki ağlamaları gibi ağlayacak ve sizin onu yataktan çıkarmanıza kadar susmayacaktır. Unutmayalım bebeğiniz boş bir zihinle dünyaya gelir ve onların zihnini biz doldururuz. Bizden gördükleriyle duyduklarıyla sıfırdan bir kişilik yapısı oluşur.
Uyku düzeninin olması ve uyku eğitiminin hem ebeveyn hem de bebek için ızdıraba dönüşmemesi için uygun ortam, uygun yatak, sabırlı ve kararlı ebeveyne ihtiyacımız var.
O zaman bütün çocuklarımıza iyi uykular tatlı rüyalar JJ
- Okul Öncesi Öğretmeni
- Oyun Terapisti
- Çocuk Resimlerini Yorumlama Uzmanı