Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Türkiye'de 2022 yılında il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı%93,4 olmuş belde ve köylerde yaşayanların oranı %6,6'ya düşmüştür. Çalışma şartlarının kolaylaşması, kadınların iş hayatına girmesi, gelirin artması sonucu aynı çatı altında yaşayan aile fertlerinin birden fazla otomobili ve motorlu araçları olmuş, şehir hayatının getirdiği modern yaşam sonucu apartmanlar ve sitelerdeki otopark sorunu ortaya çıkmıştır.
Son zamanlarda otopark yüzünden tartışmalar, kavgalar, cinayetler artmıştır. Bununla ilgili Kat Mülkiyeti Kanunu ve Borçlar Kanunu, Medeni kanun ve diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklerde açık hükümler bulunmakta ancak okumayan, araştırmayan, “sellem oğlu selmem” bir yaşam tarzı benimseyen insan kalitemiz yüzünden otopark sorunu ülkenin önemli sorunu haline gelmiştir. Konuyla ilgili herkesin uyması gereken kurallar şunlardır:
1. Apartmanlarda ve Sitelerde Yönetim/Denetim başkanlıklarına dilekçe yazmaya, fikir beyan etmeye, muhatap olmaya, borçlarını ve alacaklarını yerine getirmeye adına tapu kaydı olan, yani sadece kat malikleri yetkilidir. Hal böyle iken kat maliki olmayıp daireyle ilgili yönetime veya denetime resmi olarakdilekçe verme ve muhatap dahi olma yetki ve sorumluğu olmayan, maliklerin eş, çocukları ve diğer aile efradı tarafından yönetim ve denetim kurullarınahaksız ve kanunsuz şekilde Otoparkı işgal ettikleri ikinci araçlarının sorunu yüzünden dilekçeler verilmekte, bazı kişilerce tartışmalar çıkarılmakta, tehditler ve hakaretler yapılmaktadır.Yaptıkları eylem Türk Ceza kanununa göre “hakaret ve tehdit” suçuna giren, hapis cezası ile tecziyesi gereken eylem ve fiillerdir.Üstelik kat malikleri olmadıklarından verdikleri dilekçe mutlak butlan, yani yok hükmündedir.
2. Öte yandan gerek Türk Ceza kanunu, Kat Malikler Kanunu, Borçlar Kanunu, gerekse Hukukun Temel Prensiplerine göre her “Her Türk vatandaşıhaklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük ve iyi niyet kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.”Hükümleri ileKMK’nın 2’nci ve 4’üncü maddesine göre otoparklar ortak alandır.KMK. 16’ncı maddesine göre de “Kat malikleri ortak yerlerden arsa payı oranında yararlanırlar.”Hükümleri gayet açıktır. Buna göre 1 kat maliki 1 dairesi olduğundan ve 1 aidat verdiğindensadece 1 araçlık otopark yeri kullanabilir. KMK Kanunu “Yeterli otopark yeri olsa dahi bazı apartman/site sakinlerinin 2. veya 3. aracını, otomobil dışındaki kamyonet, kamyon, minibüs gibi dingilli (devletin belirlediği otoparklarda park yapması gereken nitelikteki) araçlarını park etmekte ısrar edenleri, bu konuda tartışma çıkaranları ”fazla yer işgal eden,ortak yaşamı çekilmez hale getiren kişiler”saymaktadır.Öte yandan tapu teslim alınırken tapu dairesine ve belediyeye teslim edilen Yönetim planındaOtoparklarla ilgili düzenleme zaten vardır.
3. Kanunlar, Kat Malikler Kurulu Kararlarının üzerinde bağlayıcı niteliği olan hukuk kurallarıdır ve bu nedenle “her konuda site malikler kurulu karar alacak” diye de bir kanuni hüküm yoktur.Dolayısıyla otopark konusunda “İkinci araçları olanlar yüzünden aracımızı otopark yapacak yer bulamıyoruz, iki aracı olanlar birini dışarıya çıkarsın.” Tarzındaki yoğun şekildeki şikâyetler haklıdır, 1 dairesi olduğu halde ikinci aracını park yapanlar araçlarını apartmanların/sitenin dışına çıkarmaları zorunludur.
4. Ayrıca, eşinin, dostunun, akrabasının, damadının, müdürünün vb. kişilerin zaman zaman araçlarınınapartman/site içlerine park yapılması yüzünden otoparkların“Her gelip geçenin uğradığı yol geçen hanına dönüştürülmesi”Ahlaki ve etik kurallara aykırıdır.
5. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun ilgili maddelerine göre “Kat malikleri ve site sakinleri bağımsız bölümleriyle ortak alan yer ve tesisleri kullanırken kurallara uymak, komşularını rahatsız etmemek zorundadırlar. Kurallara uymamakta, örneğin, hakkı olmadığı halde otoparka ikinci aracını sokmakta ısrar edenlere, diğer site sakinlerinin haklarını çekilmez hale getirenlere karşı para cezası verilebilir, hatta dairesi KMK’nın 25. maddesindeki yasal düzenlemeden yararlanarak bir başka kat maliki tarafından satın alınabilir veya satılabilir”yasa hükmü vardır.
Yöneticiler ve herhangi bir kat maliki ikinci veya dingilli araçlarını kapalı otoparka koyma ısrarı yüzünden diğer kat maliklerini hakları gasp ve rahatsız edenlerin araçlarını çekicilerle site dışına çektirebilir.
Çekme bedeli ikinci araç sahibinden ceza yoluyla tahsil edilebilir.
Bu kanunsuz eylemlerde bulananlar hakkında maddi para cezası kesilebilir, dava açılabilir.