Çevre ve insan sağlığının korunması için araçlardan kaynaklanan atıkların oluşumunu engellemeye, ömrünü tamamlamış araçlar ile bunlara ait parçaların geri dönüşümünü sağlamaya yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Ömrünü tamamlamış araçlar, geri dönüştürülebilir, geri kazanılabilir ve yeniden kullanılabilir malzemeler nedeniyle ekonomik birer değer olma özelliği taşıyor.
Bu kapsamda Bakanlık ve Emniyet Genel Müdürlüğünün işbirliğiyle 2012'de kurulan, çevrim içi veri paylaşımını sağlayan ÖTA sistemiyle, Kırıkkale de dahil olmak üzere 81 ilde sürücü dışında en fazla 8 kişilik oturma yeri bulunan, yolcu taşımaya yönelik motorlu araçlar (M1) ve azami kütlesi 3,5 tonu aşmayan motorlu yük taşıma araçları (N1) kategorisinde ömrünü tamamlamış araçların, çevre lisanslı tesislere teslim edilmeden hurdaya ayrılması engelleniyor.
Bu araçların trafik kaydının silinmesi ve çevreyle uyumlu bertarafının belgelenebilmesi için Bakanlıktan çevre lisansı veya il müdürlüğünden teslim yeri uygunluk yazısı almış tesislerin, "Ömrünü Tamamlamış Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu" kullanması da zorunlu tutuluyor. Bu sayede hurda araçların geri kazanımının takibi mümkün oluyor.
ÖTA teslim yerleri ve ÖTA geçici depolama alanları tarafından sahiplerinden toplanan ömrünü tamamlamış araçlar, tehlikeli atıklarından arındırma, sökme, parçalama ve ayrıştırma işlemlerine tabi tutuluyor. Bu araçlardan sökülen parçalar, yüksek oranda yeniden kullanılabilir parça olarak satışa yönlendiriliyor. Araçların kalan kısımları ise maddesel veya enerji geri kazanımına gönderiliyor. ÖTA sisteminde yer alan çevre lisanslı tesisler tarafından Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik kapsamında 2021'de 3 bin 100, 2022'de 2 bin 636, 2023'te ise 4 bin 100 adet olmak üzere toplam 9 bin 836 M1 veya N1 sınıfı araç, toplanarak ekonomiye kazandırıldı.
Kaynak: AA