İstanbul Milletvekili ve CHP Grup Başkanvekili M. Akif Hamzaçebi tarafından, 'Türkiye`de milletvekili genel seçimlerinde uygulanan seçim barajı sistemi ve Siyasi Partiler Kanunu'ndan kaynaklanan sorunların tespiti ve çözüm yollarının belirlenmesi' amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis Araştırma Önergesi aleyhine söz alan Ak Parti Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can, 'Dünyada hiçbir seçim mevzuatı yoktur ki sistemde siyasal aktörleri memnun edebilsin, mutlu edebilsin. Hangi seçim mevzuatı olursa olsun, siyasi aktörlerden muhalefet partileri memnunsa iktidar partisi, iktidar partisi memnunsa muhalefet partisi memnun değildir. Henüz bütün aktörleri memnun edecek seçim sistemi de icat edilemedi, eğer icat edilirse bilin ki AK Parti icat edecektir, AK Parti uygulayacaktır. AK Parti 3 Kasım 2002'de seçimlere bu mevzuatla girdi, AK Parti seçim mevzuatı üzerinde hiç oynamadı, oynamayı akıl dahi etmedi, neyse seçim sistemi, onunla girdi. Ben AK Parti Kurucu İl Başkanı olarak o dönemde siyasi çalışmalar yaparken o dönemin yerel aktörleri bize 'Siz seçimde barajı aşamayacaksınız.' dediler ama bir şeyi unuttular, aziz milletin gücünü unuttular' ifadesini kullandı.
ORAN YÜZDE 5'LERE DÜŞTÜ
Can 'seçim yasalarından beklenen nedir? Bir yandan toplumun eğilimleri yasama Meclisine yansıtılırken bir yandan da ülkeyi yönetecek çoğunlukların oluşturulmasına olanak verilmesi sağlanır. Seçim sistemlerini bu işlevleri açısından belirleyen iki özellik bulunmaktadır: Birincisi, temsilde adalet; ikincisi, yönetimde istikrar yani fayda. Bu iki kriter seçmen eğilimlerini adil bir biçimde yasama Meclisine yansıtırken yönetimde istikrar ilkesi istikrarlı hükûmetlerin kurulmasına yardım eder. Nitekim Anayasa'mızın 69'uncu maddesi 'Seçim kanunları, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak biçimde düzenlenir.' der. Diğer yandan, Parlamentoda temsil edilmeyen oyların toplam düzeyi adalet açısından da bir örnektir. Nitekim -bunu kabul ediyorum ben- 2002 seçiminde Meclisin yaklaşık yüzde 45'i temsil edilmemiştir, alınan oy oranı anlamında söylüyorum. Bundan AK PARTİ de faydalanmıştır, Cumhuriyet Halk Partisi de faydalanmıştır. Ancak, 2011 seçimlerine geldiğimizde bu oran yüzde 5'lere düşmüştür'.
SİYASETTE İSTİKRAR OLMALI
Can 'Öncelikle şunu söylemek isterim ki 95 ve 99 seçimlerinde temsilde adalet öne çıkmış ama siyasi istikrar sağlanamamıştır. Bundan önceki grup önerisinde, bu konuyla ilgili verilmiş Bursa Milletvekilimiz Hakan Çavuşoğlu'nun ciddi bir çalışması oldu. Onun araştırmalarına göre Türkiye'de bütün seçimlerde hükûmetlerin -süreye, ortalamaya vurduğumuzda- yaklaşık bir buçuk yıllık bir ömrü bulunmaktadır. Bu şu demektir: Türkiye'deki hükûmetler asgari bir buçuk yıl civarında. Dolayısıyla, burada bir istikrar bulunmadı. Fakat böyle bir istikrar yoktur diye de temsildeki adaleti zedelemek de doğru değildir. Hem temsilde adalet olacak hem siyasette istikrar olacak. Bunun ikisinin ortak noktada buluştuğu sistemlerde demokrasi ön planda olur diye düşünüyorum' dedi.
